Ideą programu jest zaprezentowanie naukowców z łódzkich uczelni i instytutów przy codziennej pracy – w laboratoriach, podczas badań i analiz, z wykorzystaniem specjalistycznego i nowoczesnego sprzętu.
Pasja i ciekawość świata w opowieściach o nauce
Dzięki programowi mamy okazję udać się w podróż przez uczelniane korytarze, zajrzeć do pracowni i laboratoriów, posłuchać o prowadzonych w Uniwersytecie Łódzkim badaniach. Naukowcy mogą podzielić się swoimi naukowymi odkryciami, zainteresować i być inspiracją dla widza – pokazać, że nauka jest ciekawa.
W dotychczas zrealizowanych odcinkach programu Łódzka Nauka badacze UŁ opowiadali m.in. o druku 3D i sensorach, które wykrywają narkotyki. Zespół z Wydziału Chemii UŁ – dr hab. Łukasz Półtorak, prof. UŁ, dr Konrad Rudnicki, dr Karolina Kwaczyński – przybliżyli temat widzom:
Sensory to są innymi słowy czujniki którymi możemy wykrywać szereg różnych czynników fizycznych, chemicznych i tym podobne. Skupiamy się na sensorach elektrochemicznych, czyli urządzeniach, które są w stanie wykrywać różnego rodzaju substancje chemiczne, metale, leki czy też substancje psychotropowe poprzez analizę sygnałów elektrycznych. Jest to obudowa, która została stworzona technologią druku 3D
– wprowadził dr hab. Łukasz Półtorak, prof. UŁ.
Sensory i druk 3D – Wydział Chemii UŁ (Łódzka Nauka)
Badacze opowiadali także o fizyce w medycynie. Zespół z Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej UŁ – dr hab. Małgorzata Wrzesień, prof. UŁ, dr Piotr Pankowski, mgr inż. Maciej Ślot – zaprezentował m.in. fantom imitujący ludzkie ciało, który jest wykorzystywany do pomiaru narażenia na promieniowanie przy badaniach i leczeniu.
„Edward” to fantom antropomorficzny dorosłego człowieka (mężczyzny), który służy do oceny narażenia, czyli do pomiaru dawek zarówno wśród pacjentów jak i wśród personelu pracującego w warunkach narażenia, na promieniowanie jonizujące. Cechą charakterystyczną naszego fantomu jest przede wszystkim to, że zbudowany jest ze struktur, które są ekwiwalentem, czyli odpowiednikiem struktur dorosłego żywego człowieka
– opowiadała dr hab. Małgorzata Wrzesień, prof. UŁ z Pracowni Promieniowania Jądrowego i Dozymetrii UŁ.
Fizyka w medycynie i fantom – Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej (Łódzka Nauka)
Naukowcy Uniwersytetu Łódzkiego z Katedry Astrofizyki – dr hab. Dorota Sobczyńska, prof. UŁ, prof. Włodzimierz Bednarek, prof. Julian Sitarek – mówili m.in. obserwatorium astronomicznym na Wyspach Kanaryjskich, teleskopach czerenkowskich i promieniowaniu gamma.
Dzięki obserwacjom uzyskaliśmy kilka wyjątkowych wyników – przede wszystkim odkryliśmy we współpracy z kilkunastoma krajami europejskimi, a także spoza Europą, silną emisję gamma z magnetosfer gwiazd neutronowych. Odkryliśmy także emisję z wielu źródeł poza galaktycznych powiązanych z centralną supermasywną czarną dziurą w aktywnych
– opowiadał prof. Włodzimierz Bednarek.
Teleskopy czerenkowskie i promieniowanie gamma – Katedra Astrofizyki UŁ (Łódzka Nauka)
Dzięki detektorom tworzonym na Uniwersytecie Łódzkim uczniowie szkół średnich mogą badać cząstki elementarne docierające do nas z kosmosu. Zespół z Katedry Fizyki Teoretycznej UŁ – prof. Tadeusz Wibig, mgr Michał Karbowiak wraz z uczniami łódzkich szkół średnich – bada m.in. wielkie pęki kosmiczne, budując stacje:
Detektor służy do wyłapywania sygnałów, które są produkowane przez cząstki elementarne, które przychodzą do nas, a my te cząstki chcemy zobaczyć. Jednak nie widać ich, bo one są małych rozmiarów i tak naprawdę trzeba zastosować specjalne przyrządy. My takie detektory zbudowaliśmy
– wyjaśniał prof. Tadeusz Wibig.
Detektory i wielkie pęki kosmiczne – Katedra Fizyki Teoretycznej UŁ (Łódzka Nauka)
Naukowcy z Instytutu Archeologii UŁ – dr Magdalena Majorek-Lipowicz, dr Artur Ginter, studentka archeologii Zuzanna Woźniak – z kolei opowiadali o metodach identyfikacji oraz analizie zabytków i próbek geologicznych.
W naszej pracowni zajmujemy się analizami zabytków, które pochodzą z różnych epok i wykonane są z różnych surowców. Są to w większości metody archeometryczne polegające na badaniu składu gwiazdkowego, czyli z czego tak naprawdę jest zbudowany dany zabytek. Są to analizy mikroskopowe, gdzie obserwujemy zarówno z czego został wykonany zabytek, jak i w jaki sposób został wykonany. Jednocześnie mamy także możliwości wydatkowania zabytków
– tłumaczył dr Artur Ginter z Pracowni Datowania i Konserwacji Zabytków, Wydziału Filozoficzno-Historycznego.
Identyfikacja i analiza zabytków i próbek geologicznych (Łódzka Nauka)
Nauka na UŁ – by inspirować i dzielić się osiągnięciami
Udział w programie Łódzka Nauka to jeden ze sposobów upowszechniania nauki w Uniwersytecie Łódzkim. W roku 2023 poświęcaliśmy się uprawianiu dobrej nauki. Ważne badania i liczne publikacje stanowią owoc wspólnego wysiłku naszego utalentowanego zespołu. Na stronie 2023 na UniLodz/nauka można dowiedzieć się więcej m.in. o dokonaniach naukowych na uczelni.
Przybywa naukowców chętnie współpracujących z mediami i dziennikarzy często zwracających się po ekspercką pomoc do naszych naukowców. Spotykamy się także na cyklicznych spotkaniach organizowanych przez Biuro Prasowe UŁ – Śniadania Prasowe Uniwersytetu Łódzkiego to projekt służący budowaniu relacji między mediami a uczelnią, zainicjowany w grudniu 2022 r. Podczas spotkań naukowców, doktorantów i studentów z dziennikarzami prezentujemy ekspercką wiedzę badaczy z UŁ oraz poruszamy tematy z życia uczelni. To przede wszystkim czas na rozmowę, spontaniczną wymianę zdań i dzielenie się pomysłami oraz budowanie sieci wzajemnych kontaktów.
W ubiegłym roku wystartował także nowy projekt Nauka Inspiruje. Publikujemy krótkie wywiady z ludźmi nauki, w których pytamy ich o inspiracje związane z wyborem kariery naukowej oraz z przełożeniem ich pracy na realne działania dla społeczeństwa. Ważną częścią projektu są filmy i nowy kanał na portalu YouTube – Nauka inspiruje.
Więcej o nauce i badaniach na UŁ
Materiał: Iwona Ptaszek-Zielińska, Centrum Komunikacji i PR
Zdjęcia: UŁ
Misją Uniwersytetu Łódzkiego jest rzetelne prowadzenie badań naukowych oraz aktywne głoszenie prawdy z nich płynącej, tak by mądrze kształcić kolejne pokolenia, być użytecznym dla społeczeństwa oraz odważnie odpowiadać na wyzwania współczesnego świata. Doskonałość naukowa jest dla nas zawsze najlepszym kompasem. Nasze wartości to: odwaga, ciekawość, zaangażowanie, współpraca i szacunek.