W dniach 31 lipca – 11 sierpnia 2023 r. studenci archeologii UŁ wzięli udział w badaniach archeologicznych prowadzonych na reliktach siedziby rycerskiej w Woźnikach na Górnym Śląsku. Pracami kierowali dr hab. Piotr Strzyż, prof. UŁ, mgr Radosław Zdaniewicz oraz dr Kalina Skóra z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Łodzi, przy współudziale dr. hab. Grzegorza Żabińskiego z Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie, dr. Olgierda Ławrynowicza oraz mgr. Wojciecha Kawki z Bytomia.
\Wykop badawczy o wymiarach 6 m x 12 m założono w południowej części reliktów nasypu ziemnego, w miejscu, gdzie przeprowadzone wiosną 2023 r. badania geofizyczne wskazały wyraźną anomalię, która mogła wskazywać ślad dawnej zabudowie mieszkalnej grodu lub innych obiektach gospodarczych. Przyjęte założenia badawcze okazały się słuszne i w wykopie odsłonięto przede wszystkim pozostałości dolnej kondygnacji drewnianego budynku, z pozostałościami po piecu, który stał niegdyś w jego narożu. Ogrzewał on wnętrze tej – powstałej zapewne jeszcze w końcu XIII stulecia – siedziby książęcej, a późnej, od 2 poł. XIV służącej prywatnemu rycerzowi. Pozyskany liczny materiał zabytkowy reprezentowany był przede wszystkim przez naczynia gliniane, przedmioty żelazne stanowiące wyposażenie dworu, jak m.in. okucia drzwi, kłódka, klucz, gwoździe, haki oraz skoble czy zgrzebło. Z militarną funkcją obiektu można połączyć trzy żelazne strzemiona, część podkowy, kilka grotów bełtów kuszy czy fragmenty kordu. Jako znalezisko rzadko spotykane należy wymienić wykonany ze stopu miedzi enkolpion, czyli relikwiarz w kształcie krzyża. Odkryto także kilka srebrnych monet oraz elementy garnituru pasa. Gród w Woźnikach, którego początki można datować wstępnie na schyłek XIII w. spłonął zapewne ok. 1 poł. XV w.
Oprac. i fot.: P. Strzyż, R. Zdaniewicz, K. Skóra