Fot. Bartosz Kałużny (CKiPR UŁ)
Prof. dr hab. Przemysław Waingertner (1969-2024) był z urodzenia i zamiłowania łodzianinem, cenionym i uznanym historykiem, znakomitym badaczem i popularyzatorem wiedzy o przeszłości. Przez całą karierę naukową związany z Uniwersytetem Łódzkim, pracę rozpoczął w 1992 r., doktorat obronił w 1997 r., habilitował się w 2007 r., profesurę otrzymał z rąk Prezydenta RP w 2019 r. Przez wiele lat do dziś pełnił funkcję Kierownika Katedry Historii Polski Najnowszej. Przeszło dekadę kierował Interdyscyplinarnymi Humanistycznymi Studiami Doktoranckimi UŁ, był członkiem Rady Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych UŁ. Wypromował kilkoro doktorów i przeszło kilkadziesięcioro magistrów. Jego zajęcia dydaktyczne były bardzo cenione i entuzjastycznie ewaluowane przez studentów.
Swoją wiedzą i zaangażowaniem wspierał wiele instytucji i organizacji społecznym. W ostatnim czasie pełnił funkcję wiceprezesa Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego, przewodniczył Komitetowi Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przy Oddziale Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, a także Radzie Muzeum Dzieci Polskich. Współpracował z instytucjami samorządu terytorialnego oraz muzeami. Wygłosił dziesiątki wykładów popularnonaukowych. Uczestniczył w realizacji grantów naukowych z dziedziny nauk humanistycznych i popularyzatorskich z dziedziny kultury.
Profesor Waingertner był niezwykle aktywnym i twórczym badaczem. Nie bał się podejmować tematów trudnych (pisał m.in. o wizerunku polskiego wolnomularstwa, o obozie piłsudczykowskim, polskim czynie zbrojnym podczas I i II wojny światowej czy o stosunkach polsko-ukraińskich). Był autorem kilkunastu monografii i kilkuset artykułów naukowych oraz popularnonaukowych. Publikował na łamach najważniejszych polskich pism historycznych, takich jak “Dzieje Najnowsze” czy “Zeszyty Historyczne”. Wśród jego ostatnich prac można wymienić takie książki, jak Międzymorze - wizja, iluzja, czy… racja stanu? Z dziejów polskiej myśli i praktyki politycznej; Czwarta stolica. Kiedy Łódź rządziła Polską (1945-1949); Polska i Polacy w latach II wojny światowej.
Wśród zainteresowań naukowych profesora szczególne miejsce zajmowała Łódź i jej dzieje w XIX i XX wieku. Był autorem monografii poświęconych prezydentom Łodzi w XIX i XX stuleciu, włodarzom województwa łódzkiego, a także popularnonaukowych “Historii znad Łódki”, poświęconych najciekawszym epizodom z dziejów miasta. Artykuły i studia poświęcone historii swojego miasta publikował przez lata na łamach "Rocznika Łódzkiego”. W ostatnich latach jako redaktor kierował pracami nad przygotowaniem trzeciego tomu nowej monografii historycznej Łodzi, poświęconego dziejom miasta w okresie dwóch wojen światowych i międzywojennego dwudziestolecia. Tom ten, wydany - jak i cała seria - w rocznicę sześćsetlecia miasta, ukaże się w najbliższych miesiącach. Profesor był też członkiem Komitetu Redakcyjnego całej serii.
Był niestrudzonym, pełnym pasji popularyzatorem historii. Chętnie spotykał się ze wszystkimi środowiskami, które były zainteresowane dziejami Łodzi, Polski i Europy Środkowej. Współpracował z Uniwersytetami Trzeciego Wieku. Chętnie pojawiał się z odczytami i wykładami w szkołach, ośrodkach kultury i wszędzie tam, gdzie chciano słuchać i dyskutować o skomplikowanej historii XIX i XX wieku (np. na festiwalu fantastyki „Kapitularz” w 2023). Współpracował z wieloma fundacjami i stowarzyszeniami. Był konsultantem historycznym wystaw i scenariuszy. Sam również miał w swoim dorobku scenariusze do komiksów („Raper w Legionach”; „Raper i Cud nad Wisłą”). Świadectwem jego zaangażowania na rzecz edukacji historycznej pozostają liczne nagrania i vlogi dostępne w kanałach internetowych Uniwersytetu Łódzkiego.
Za swoją działalność był odznaczony m. in. Złotą Odznaką UŁ, Nagrodą „Świadek Historii” (2018), Srebrnym Krzyżem Zasługi (2020), Honorowym Medalem Miasta Łodzi na 600-lecie miasta (2023).
Był ogromnie lubianym, charyzmatycznym wykładowcą, serdecznym i empatycznym Nauczycielem, Współpracownikiem, Przyjacielem i Kolegą.