Badania w Mnichu przeprowadzone zostały przez dr. Wojciecha Rutkowskiego i mgr Irenę Podolską-Rutkowską. Poza studentami uczestniczącymi w ćwiczeniach terenowych, w pracach wzięli udział także wolontariusze – absolwenci archeologii UŁ. W 2011 r. stanowisko było badane przez dr. hab. Marka Olędzkiego, prof. UŁ. Wówczas zespół badawczy zadokumentował dwa pochówki popielnicowe. Realizacja tegorocznego przedsięwzięcia możliwa była dzięki uprzejmości wójta gminy Oporów Roberta Pawlikowskiego i dyrektora Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Oporowie Tomasza Lewickiego, którzy udostępnili infrastrukturę, stanowiącą bazę noclegową dla ekspedycji archeologicznej.
Wykopy założono na obszarze wstępnie rozpoznanego cmentarzyska kultury przeworskiej, czyli ludności zamieszkującej te tereny od III w p.n.e. do V w n.e. Wyniki badań dowiodły, że społeczność ta funkcjonowała na terenie obecnego Mnicha w II i III w n.e. Jednym z celów ekspedycji było przebadanie i zabezpieczenie fragmentów zwartych bruków kamiennych znajdujących się na skraju nieczynnej żwirowni. Jak wynika z ustaleń odkryte bruki najprawdopodobniej użytkowane były w trakcie różnego rodzaju obrzędów, o czym świadczyły rozdrobnione, jak i całe naczynia gliniane oraz fragmenty nieprzepalonych przedmiotów metalowych, złożonych na ich powierzchni. Poza wskazanymi, w trakcie tegorocznych wykopalisk odnotowano pochówki ciałopalne jamowe i popielnicowe z wyposażeniem charakterystycznym dla ludności germańskiej. tegoroczny sezon badań archeologicznych w Mnichu przyniósł ponad 5 tys. fragmentów pradziejowej ceramiki naczyniowej, ponad 50 zabytków metalowych, krzemiennych szklanych.
W krótkich chwilach wytchnienia zarówno studenci jak i opiekunowie korzystali z uroków lokalnego krajobrazu, spędzając czas na wieczornych spacerach i obserwacji świetlików. Dodatkową atrakcją dla ekspedycji była możliwość zwiedzania późnogotyckiego zamku w Oporowie oraz odpoczynku nad stawami w XIX-wiecznym parku przyzamkowym. Kolejny sezon badań już za rok!
fot. i oprac. I. Podolska-Rutkowska, W. Rutkowski